METİN MUTANOĞLU
Kısa adı USAID olan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, Afganistan'da seçimlere hazırlanan halkın kültür seviyesini artırmak için ünlü İngiliz şair ve oyun yazarı Villiam Shakespear'in "Kayıp aşkın ardından" adlı komedi oyununu ülke çapında sahneliyor.

USAID'in finanse ettiği tiyatro oyunu, Afganistan'ın ikinci yerel dili olan daricede tiyatroya aktarıldı. İlk gösterimi başkent Kabil'de yabancı diplomatlar, yardım kuruluşları görevlileri ve bazı çocuklara izlettirilen tiyatro oyununun, halkın demokrasiye ve kadına bakışını değiştireceği düşünülüyor. Gezici bir tiyatro ekibiyle bütün ülkeyi dolaşacak olan oyun halka ücresiz izletiliyor. Halkın daha kolay anlayabilmesi için de yerel figürler kullanılıyor.

Orjinali 1594 yılında Fransa'da geçen hikaye, Afganistan'da yaşanmış gibi tasarlanmış. Hikaye, ilim öğrenmek için kadınları kendilerine haram kılan bir prens ve üç arkadaşının daha sonra Herat'tan gelen bir prenses ve üç hizmetçisine nasıl aşık olduklarını ve hayatlarının bir anda nasıl değiştiğini konu alıyor.

Demokrat Shakespear

Hikayeyi dari diline uyarlayan senarist Aziz İlyas, tiyatronun demokrasi ve kadın haklarını, Afgan halkı arasında yaymak için en önemli araçlardan biri olduğunu belirtiyor. İlki başkent Kabil'de sahnelenen oyun sırasında akşam ezanı okunduğunu söyleyen Aziz İlyas, oyunun etkisi yüzünden bir çok kişinin namaza gitmediğini ileri sürüyor. USAID'in Bolton'daki bürosunda çalışan Stephan Landrijan da demokrasinin yaygınlaştırılması için Shakespear'in kullanılmasını şu sözlerle özetliyor. "Shakespear, birçok insanı tecrübeden yola çıkarak kaleme aldığı oyunlarıyla halkın üzerinde derin etki bırakıyor." Herat, Celalabad, Khost ve Mezar-ı Şerif şehirlerinde performanslarını sergileyen gezici 7 tiyatro ekibi, oyunu ülkenin 25 eyaletinin farklı ilçelerinde 300 kez sahneye koydu.