Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Yurt Haberler
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Ankara'da Şafak
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

Kerpiç duvarları, toprak damları, birbirine yaslanmış kapısız penceresiz evleriyle Çatalhöyük İstanbul'da. Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde açılan 'Topraktan Sonsuzluğa Çatalhöyük' sergisini gezenler bu evlere girip, damlarından bir diğerine geçebiliyor.

 HALE KAPLAN ÖZ
Yapı Kredi Kültür Merkezi Anadolu uygarlığının başladığı yeri, Çatahöyük'ü, Beyoğlu'na taşıyan bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Vedat Nedim Tör Müzesi ve Sermet Çifter Salonu'nda yarın açılacak olan 'Topraktan Sonsuzluğa Çatalhöyük' başlıklı sergide, şehir düzeninin yaşandığı Neolitik Çağ'a ait dönemin belirgin objeleri ile iskelet, damga mühür, obsidyen alet, sepet, boncuk gibi buluntulardan oluşan 288 eser yer alıyor.

Serginin önemi Çatalhöyük'ün ilk defa böyle kapsamlı bir sergiye konu olmasından kaynaklanıyor. Sergi salonu tamamıyla o dönemin atmosferini izleyiciye yaşatmak için tasarlanmış. Bölgeden özel olarak getirtilen ustaların orijinaline uygun olarak tasarlayıp oluşturdukları evler, yine yöreden getirilen toprak, saz ve samanla inşa edilmiş. Tıpkı bundan 9000 yıl önceki gibi. Çünkü yörede o dönemde hiç taş yokmuş...

EVLERİ DOLAŞMAK SERBEST

Sergi, Çatalhöyük evlerinin dıştan görünüşü ile başlıyor. Kapısız penceresiz evlere, aynen Çatalhöyük'te olduğu gibi tavandan ahşap merdivenlerle girip çıkılıyor. Sergiyi ziyaret edenler evlerin damlarında, yaşam alanlarında dolaşabiliyor. Serginin sanatlar ve törenlere ayrılan bölümünde yer alan ve bir av sahnesinin canlandırıldığı resim oldukça ilginç. Bu bölümdeki büyük stand üzerinde ayı-tanrıça, boğa başları, boğa boynuzlarından yapılmış seki ve leopar röliyefleri, izleyiciye Çatalhöyük ev içlerinin görünümü yansıtıyor. Bu görünüm "Çatalhöyük'te bunu böyle yapmış olduklarını düşünüyoruz" yorumundan yola çıkılarak tasarlanmış. Sergide ayrıca inanç ve ritüel bölümleri yer alıyor.

Bugün bile izini sürebildiğimiz sanatsal duvar resimleri, 1950 ve 1960'larda Çatalhöyük araştırma ve kazılarını ilk defa başlatan, yürüten James Mellaart'ın çizimlerinin orijinalleri ve bugünün sanatçısının duvara yapılmış uygulamaları da serginin diğer bölümleri.

Serginin tasarımını gerçekleştiren Sadık Karamustafa, Çatalhöyük'ün hikayesini olabildiğince farklı araçlarla anlatmaktan ve özellikle üç boyutlu sunumlar, maketler, canlandırmalar ve tıpkı-yapımlar kullanmaya gayret ettiklerini söylüyor. Bunları yaparken de bilim insanlarının danışmanlığında, yaratıcı ve işinin ehli bir yapım ekibiyle çalışmışlar. Karamustafa, tasarımın öne fırlayıp, esas hikayeyi ve eserleri gölgede bırakmamasına, canlandırmalarda "kitch" tuzağına düşmemeye özen gösterdiklerinin de altını çiziyor.

Çatalhöyük kazı başkanı İngiliz arkeolog Prof. Ian Hodder'ın bilimsel kontrolünde kalabalık bir ekibin aylarca süren yoğun hazırlık çalışması sonucu ortaya çıkan "Topraktan Sonsuzluğa Çatalhöyük" sergisi, hem eserleri hem de Sadık Karamustafa'nın hazırladığı özgün tasarımıyla oldukça ilgi çekici. Sergi, 20 Ağustos'a dek gezilebilecek.