Kural olarak, bütün namazları, tüm erkânıyla ayakta durarak kılmak gerekir. Efdal ve asıl olan namaz kılma biçimi budur. Pazartesi yazısında ele aldığımız gibi, farz ve vacip namazlar, ayakta kılmaya engel bir durum yoksa, oturarak kılınamaz. Sünnet ve nafile namazlar ise, ayakta durmaya engel bir durum olmasa da, oturarak kılınabilirler.

Bu genel kuralı akılda tutarak, ulaşım aracında veya binekte vitir ve nafile namaz kılınmasını, biraz daha yakından inceleyelim.

Araçta Vitir Namazı

Vitir namazını vacip gören Hanefi Mezhebi içinde, vitir namazının araçta veya binekte kılınabilmesi tartışma konususdur. Hanefi Mezhebi'nin imamı Ebu Hanife, binekte nafile namazı istisnaî bir uygulama gördüğü için, vitir namazının binek üzerinde kılınamayacağını benimser. Çünkü Hz.Peygamber (s.a.), vitir namazı için binekten inmiştir. (Serahsî, Mebsût, 1/249) İmam-ı Azam Ebu Hanife'nin iki büyük öğrencisi ve İmâmeyn (iki önder) denilen Ebu Yusuf ile Muhammed'e göre ise, vitir namazı da binek üzerinde kılınabilir. Çünkü, Hz.Peygamber'in (s.a.) vitir namazını, binek üzerinde kıldığı rivayet edilmiştir. (Ali el-Müttekî, Kenzü'l-Ummâl, 8/386)

Araçta/Binitte Nafile Namaz

Seferde binek/binitte (hayvan) üzerinde ve dolayısıyla araçta nafile namaz kılınabileceği, ittifakla kabul edilmiştir. Hz.Peygamber (s.a.) yolculuk sırasında, nafile namazları binitinin üzerinde, binit ne tarafa dönerse dönsün, imayla kılmıştır. (Buharî, taksîr, 7-9) Sahâbeye de bu şekilde kılmalarını söylemiştir.

Binit ve araçta nafile namaz özel bir uygulama olduğu için, namazın bazı şartları düşer. Binit veya araçtaki nafilede, kıble şartı düşmüş olur. Binit üzerindeki pislikler konusunda, çoğunluğa göre, olağan durumlarda zorunlu olan namaz kılınan yerin necasetten temizliği şartı aranmaz.

Nafile namaza yerde başlayıp binitte devam etmek, namazı bozar. Tam tersine, binitte başlayıp yerde bitirmek, nafile namazı bozmaz. (kıyam + ima > ima + kıyam)

Meskûn Alanda ve Yakın Mesafede Binitte Namaz

Yakın Mesafeli Yolculukta Binitte Nafile Namaz: Meskûn yer (şehir/belde/köy sınırları)dışına çıktıktan sonra, sefer mesafesinden daha kısa bir yolda olsa bile, nafile namazlar binit üzerinde ima ederek kılınabilir.Bazı fakihler, meskûn yerden enaz bir mil uzaklaşmayı şart görürler.

Meskûn Alanda Binitte Nafile Namaz: Ebu Hanife'ye göre, istisnaî bir uygulama olduğu için, meskûn alanda binit üzerinde nafile namaz kılınamaz. Ebu Yusuf ve -mekruh olduğunu söylemekle birlikte- Muhammed'e göre ise, bu durumda dahi binitte nafile namaz kılınabilir.

Bu gibi durumlarda nafile namaz kılarken, çevre şartlarını da dikkate almak gerekir. Başkalarına zarar vermek veya gösteriş izlenimi uyandırmak, asla doğru olmaz.

VECDİ AKYÜZ

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan