Ekonomik kriz nedeniyle reel sektörün beyaz eşya, minibüs gibi dallarında üretimi bitme noktasına gelirken, bira, şarap gibi ürünlerde artış kaydetmesi gittikçe yaklaşan sosyal krizin habercisi niteliğinde.

Uzun süredir Türkiye'nin her kesimini etkileyen ekonomik kriz, hızla sosyal krize doğru yol alıyor. Ülkede reel üretim yapan sektörler bir bir bitme noktasına gelirken; sigara ve içki sektörü ise üretimini artırıyor. Bu da halkın artık ekonomiden ümidini tümüyle kestiğini ve yakın bir gelecekte sosyal bir krizin kapıda olduğunu gösteriyor.

Üretim kaybı yüzde 12.8

Devlet istatistik Enstitüsü (DİE) bir süre önce ekonominin üçüncü çeyrekte izleyeceği rotayı belirleyecek olan sanayi üretiminin Temmuz ayında yüzde 11.2 azaldığını bildirdi.

Daha da önemlisi Temmuz ayında imalat sektöründeki üretim kaybı yüzde 12.8 oldu. Yılın ilk 7 ayında sanayi üretimi yüzde 6.9 gerilerken, imalat sanayi yüzde 7.7 azaldı. Bir başka moral bozucu gelişme de şu; Temmuz'daki yüzde 11.2ílik azalma 7 ayın en yükseği oldu.

Düşüş yüzde 90'larda

Sanayi üretiminin en fazla gerilediği ürünler ingot, spor ayakkabı ve video olduğu görülüyor. İngottaki (külçe metal) düşüş yüzde 92.2 olurken, spor ayakkabı üretimindeki düşüş yüzde 91.7, videodaki düşüş yüzde 81 düzeyine çıktı. DİE verilerinden yapılan hesaplamaya göre, Temmuz'da dikiş makinesi üretimi yüzde 77.9, minibüs-midibüs üretimi yüzde 76, müzik seti üretimi ise yüzde 73.8 oranında düştü. Kamyon üretimi yüzde 68.6 oranında azalırken, köşebent ve profil üretimi yüzde 61.6, doğalgaz üretimi yüzde 60.3 azaldı.

Elektrik süpürgesi üretiminde yüzde 54.8 düşüş yaşanırken, yazı kağıdında yüzde 54.2, kamyonet üretiminde yüzde 53.5, TSP üretiminde yüzde 51.9 düşüş yaşandı. Bulaşık makinesi üretimi yüzde 50.5, çamaşır makinesi üretimi yüzde 32.8, buzdolabı üretimi de yüzde 14.2 azaldı.

İçki üretimi krizi takmadı

Temmuz ayında üretimi artan ürünler arasında ilk sırada ise yüzde 86.4 ile kurşunsuz benzin yer aldı. Şeker üretimi yüzde 80.9 oranında ararken, krizin içki tüketimini de etkilemediği görüldü. Üretimi artan sektörlerin başında yüzde 68.8 ile bira, yüzde 61 ile şarap geldi.

Filtreli ve filtresiz sigara üretiminde de yükseliş gözlenirken, cin üretimi yüzde 17.4, votka üretimi yüzde 25.4, geleneksel içki rakı üretimi de yüzde 7.3 arttı. Kanyak üretimi yüzde 6.6, likör üretimi yüzde 13.4 artarken, içki sektöründe üretim düşüşü viski de yüzde 14, brendi de yüzde 3.1 düşüş yaşandı.