Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BBDK)'na devrinden önce tek kuruş batık kredisi olmayan Türkbank'tan, Hazine tarafından atanan yetkililer göreve başladıktan sonra, 200 milyon dolarlık kredi dağıtıldı. Bu kredilerin hiçbiri geri dönmedi.

Osmanlı'yı iliklerine kadar sömüren tefeci banker çetesine karşı bundan tam 88 yıl önce Adapazarı'nda bir avuç esnaf tarafından kurulan Türk Ticaret Bankası, (o zamanki adı Adapazarı İslâm Ticaret Bankası) Hazine yönetimine geçtikten sonra batma noktasına geldi. Hazine, bankalara içleri boşaldıktan sonra el koymakla tanınırken, bu olayda tam tersi oldu. Mali yapısının zayıfladığı iddiasıyla Hazine'nin denetimine alınan Türkbank, resmen hortumlandı. O dönemde tek kuruş batık kredisi olmayan bankadan, Hazine tarafından atanan yetkililer geldikten sonra, 200 milyon dolarlık kredi dağıtıldı. Bu kredilerin hiçbirisi geri dönmedi.

7 bin 500 dolayındaki Türk Ticaret Bankası emeklisi, Türkiye'nin 13 ayrı ilinde "Türk Ticaret Bankası Emeklileri Yardımlaşma Derneği" ismi altında kurdukları dernek sayesinde bir taraftan kendi mağduriyetlerini önlemeye çalışırken, diğer taraftan da 20-25 yıl hizmet verdikleri bankalarının onurunu kurtarmak için hukuk mücadelesi veriyorlar.

Hukuk mücadelesi veriyor

Türk Ticaret Bankası Munzam Vakfı'nın 15 Haziran 2001 tarihinde Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu'nun (BDDK) bankayı kapatma ve tasfiye kararı almasından sonra, Danıştay 10. Dairesi'ne açılan dava neticesinde bankanın kapatılması vakıf lehine alınan kararla durduruldu. Türkbank'la ilgili hukuki mücadeleyi 7 bin 50 banka emeklisi adına yürüten Türk Ticaret Bankası Emeklileri Yardımlaşma Derneği Başkan Yardımcısı Eşref Osmanağaoğlu, Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu'na yapılan itiraz sonunda, önceleri vakıf lehine alınan kararların, davanın eksik incelendiği gerekçesiyle, bankanın fon bankası olmadığı kararına varıldığını söyledi.

200 milyon dolarlık kredi geri dönmedi

Türk Ticaret Bankası, Hazine'nin yönetimine geçtikten sonra verilen kredilerin hiçbiri geri dönmedi. Kredi vereceği firmalarla ilgili olumsuz istihbarat bilgilerine rağmen BDDK'nın atadığı yöneticiler, kredi vermeyi sürdürdüler. Banka, 55 adet firmaya toplam 200 milyon dolar kredi verdi. Kredi verilen şirketler arasında Erol Evcil'in Eze Zeytincilik Şiketi, Martı Denizcilik ve Raks şirketleri de bulunuyor. Türkbank'ın verdiği ve geri dönmeyen kredi miktarları şöyle: "Martı Denizcilik Şirketi 32 milyon dolar, Erol Evcil'in Eze Zeytincilik Şirketi 21 milyon dolar, Dardanel Şirketi 9 milyon dolar, Martı Denizcilik 32 milyon dolar, Ticaret Faktoringi 12 milyon dolar, Türkpetrol grubu 2 milyon dolar, Cihan Elektronik 1 milyon dolar".

Banka açık pozisyonda yakalandı

Batıklara rağmen, sermaye artırımıyla durumunu düzelten Türkbank, bu sefer de kamu zihniyetinin kurbanı oldu. Son devalüasyondan önce bankanın dövizleri bozdurularak, Hazine bonosu alındı. Devalüasyondan sonra banka açık bozisyonda yakalanarak, batık kredilerle birlikte Türkbank'ın zararı 300 trilyona ulaştı. Bankanın yüzde 85 ortağı olan TMSF Başkanı Gazi Erçel, devalüasyon öncesi özel hesabındaki Türk Lirası'nı dövize çevirirken, bankanın döviz pozisyon hesabını açık unuttuğundan dolayı Türkbank yaklaşık 250 trilyon lira daha zarara uğradı.

Kasım maaşlarını alamadılar

Sayıları 7 bini bulan Türk Ticaret Bankası emeklileri, BDDK'nin talimatı olmadığı için Kasım ayına ait 3 aylık emeklilik maaşlarının ancak üçte birini alabildiler. Banka emeklileri, maaşlarının ödenmemesinden BDDK'nin atadığı yöneticileri sorumlu tutuyorlar. 7 bin civarında olan banka çalışanı sayısının, toplu tasfiye ve işten çıkarmalar sonunda 2 bin 182'ye düşürülmesinin emekli-çalışan dengesinin bozulmasına sebep olduğunu vurgulayan Eşref Osmanağaoğlu, BDDK ile ilgili şu iddialarda bulundu: "Kamuoyuna yanlış bilgi vermeye devam eden BDDK, Türkbank'ı satmak yerine, ısrarla kapatmak istiyor. Eğer banka kapatılırsa, yolsuzluk dosyaları bir daha açılmayacak ve kimse yargılanmayacak. Banka kapatılırsa, bankanın ilk kurucuları arasında yer alan Hacı Adem Beyzade, Hamit Bey, İbrahim Sipahizade ile 10 bin banka ortağının sermayeleri de hortumcuların cebinde kalacak."