AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ
Albaraka Türk

Y A Z A R L A R
Sivilleşmeye doğru...

AB uyum çerçevesinde çıkarılacak 7. Uyum Paketi muhtemelen önümüzdeki hafta TBMM'ye sevkedilecek.

Temel olarak asker-sivil ilişkilerini konu alacak bu paketin Türk siyasal sistemi için taşıdığı önemi bu köşede defalarca dile getirdik.

Ankara'daki hava ve hükümetteki eğilim, uyum paketiyle ilgili basına yansıyanlar gösteriyor ki, Süleymaniye krizi bile bu konuda bir ters dalgaya bahane oluşturamadı.

Sistemin sivilleştirmeye ilişkin uygun zemin öylesine ki köklü ki, gerek iç dinamikler gerek hükümetin kararlılığı gerekse dış dengeler açısından her geçen gün güçleniyor.

Türkiye'nin siyasi düzeni açısından bir "devrim adımı" olacak bu paketle ilgili daha şimdiden gazetelerde bir hareketlilik var.

Militarizmin bayraktarlığını yapan ayrıcalıklı bir yayın organı haline gelen Cumhuriyet Gazetesi dün "MGK'ya Ağır Tırpan" manşetiyle verdiği haberde "AKP'nin AB'ye uyum kılıfıyla MGK'nın anayasal düzen ile Atatürk ilke ve devrimleri doğrultusunda önlem almayla ilgili yetkilerini kaldıracağını" söylüyordu.

Hürriyet Gazetesi ise "hükümetin MGK konusunda geri adım attığı, kuvvet komutanlarının MGK üyeliğine son verilmesi kararından caydığını" yazıyordu.

Yorumlar hangi istikamette olursa olsun, kaynakları ne denli çeşitli olursa olsun, bu haberler şu açık gerçeğe işaret ediyor:

Türkiye'nin ana kronik sorununu oluşturan "siyaset ve toplum üzerindeki askeri vesayet modeli ile siyasi iktidarı devlet iktidarının icra memuru haline getiren kemalist yönetim anlayışı", bu güne kadar karşılaştığı en ağır darbeyi almaya hazırlanıyor.

Başka bir deyişle "Türkiye demokrasinin ön koşulu olan sivilleşmeye, sivilleşme sürecine ilk keskin adımını atacak" gibi görünüyor.

Bu son derece kıymetlidir ve önemlidir.

Türkiye'de siyasetin tabiileşmesi, olgunlaşması, toplumsal siyaset merkezli gerçek tartışmaların başlaması, bu çerçevede siyaset-toplum ilişkilerinin doğal bir mecrada kurulması, kısacası modernleşmenin eksik ayaklarının tamamlanması ya da en azından tamamlanma yolunun açılması bu sivilleşeme meselesine yakından bağlı.

7. Uyum Paketi ne düzeyde bir değişim öngörüyor?

Kanımız ve beklentimiz odur ki, AKP hükümeti geri adım atmaktan çok beklenenin ötesinde cesur bir paket hazırlamaktadır.

Ve bu paket Türkiye'de önemli tartışmalara ve düzenlemelere temel oluşturacaktır.

Neredeyse kuruluşundan beri istisnai bazı dönemler dışında varlığını asker gölgesinde sürdüren Türk siyasal sisteminde sivilleşmeyi sağlamak bir tek paketle mümkün değildir. Sadece MGK'nın elden geçirilmesiyle ulaşılabilecek bir hedef değildir.

Gerçek bir sivilleşmenin Genelkurmay'ın statüsünden tutun, Askeri Ceza Kanunu'daki çeşitli hükümlere ve İç Hizmet Kanunu'na, Sıkıyönetim ve Olağanüstü Hal Yasası'nın hükümlerinden Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin varlığına, hatta emir-komuta mekanizmasının aşırı merkeziyetçi yapısına kadar elden geçirilmesi gereken pekçok konu bulunmaktadır.

Ancak bunlar arasında birkaç tanesi vardır ki, onlar sivilleşme sürecinin başlatılabilmesinin olmazsa olmaz koşullarıdır.

Sıralayalım...

1. Askeri harcamaların, askeri kadroların ve askeri malların Sayıştay denetimine tâbi tutulması. Başka bir deyişle ordunun siyasi gücünün özünü oluşturan, orduyu sorumluluk taşımadan aşırı yetkilerle donatan mutlak mali özerkliğin ortadan kaldırılması...

2. Sistemin işleyişinde askerin müdahaleleri açısından ana meşruiyet alanını oluşturan MGK Genel Sekreterliği'nin, genel sekreteriyle, kadrolarıyla sivilleştirilmesi.

3. Türkiye'de siyasi iktidarın dışında bir devlet iktidarının varlığını ve gücünü simgeleyen MGK'nın milli güvenlik kavramıyla, Milli Güvenlik Siyaset Belgesi'yle elden geçirilerek, devletin hafıza ve eylem merkezi olmaktan çıkarılması, bu çerçevede sivil iktidara tâbi bir görünüme kavuşturulması...

7. Uyum Paketi, bu üç ön koşuldan ilk ikisine el atmaya hazırlanmaktadır...

Bu adımlar atıldığı takdirde gerisi de kendiliğinden gelecektir...

Artık şu açık:

Her demokrat bu konuda duyarlı olmak ve hükümeti desteklemek zorundadır...


17 Temmuz 2003
Perşembe
 
ALİ BAYRAMOĞLU
ALİ BAYRAMOĞLU


Künye
Temsilcilikler
AboneFormu
MesajFormu

Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Hayat | Arşiv
Bilişim
| Dizi | Karikatür | Çocuk
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED